The Global Egyptian Museum

EnglishFrançaisDeutschNederlandsItalianoEspagnolPortugueseArabic

Huidige bewaarplaats

Internationaal inventarisnummer

Inventarisnummer

Benaming

Categorie

Typologie

Beschrijving

Het Rijksmuseum van Oudheden is de trotse eigenaar van een kapel van een mastaba.  De eigenaar van het graf heet Hetepherachet, hij is rechter, oudste in de hal en priester van de goding Maät.  Het graf dateerd uit de 5e dynastie en stond ooit in de necropolis van Saqqara, niet ver van de ingang van het Serapeum.  In 1902 bood de Egyptische regering vier van deze mastabas te koop aan.  Eén van deze monumenten werd door Mr. A Goekoop uit Leiden aangekocht en geschonken aan het museum.  De oorspronkelijke mastaba van Hetepherachet was ongeveer 25 meter lang en 13 meter breed.  In massieve stenen bovenbouw waren slechts twee open ruimten.  Vanaf het dak liep een schacht naar een ondergrondse grafkamer om de sarcofaag van de overledene te laten afzakken.  Aan de oostzijde van het monument bevond zich deze kapel.  De kapel meet 4,75 meter diep en 1,60 meter breed en is versierd met scènes uit het dagelijkse leven.  Oorspronkelijk waren de wanden volledig beschilderd.  Aan de buitenkant, naast en boven de ingang zijn opschriften met diep uitgehakte hiërogliefen weergegeven.  Boven de ingang staan drie regels tekst die de naam en titels van de dode vermelden en een offerformule opgedragen aan de onderwereldgod Osiris.  De ingang heeft verder een symmetrische opstelling met aan beide zijden een weergave van de figuur van Hetepherachet met zijn zoon Nianchptah en een tekst.  In de inscriptie aan de linkerkant laat de eigenaar van het graf stellen dat hij geen misbruik heeft gemaakt van zijn werknemers voor de bouw ervan en geen eerder graf geüsurpeerd heeft.  De tekst aan de rechterkant is gericht tegen grafschenners waarbij vermeld wordt dat degene die onbevoegd het graf betreedt en beschadigt 'berecht zal worden voor de grote god.' De scènes van de kapel tonen aktiviteiten uit het dagelijkse leven zoals landbouw, visvangst, vogelvangst, veeteelt.  De scènes kunnen in de kapel magisch tot leven komen om de overledene in het hiernamaals te kunnen dienen.  Een typisch wederkerend element in zulke graven is de tocht die de eigenaar van het graf maakt met zijn familie op papyrusbootjes in het moerasgebied.  De eigenaar wordt vaak jagend voorgesteld met oftewel een werpstok voor de vogelvangst of een speer voor de visvangst.  Op de noord muur van deze kapel heeft Hetepherachet het onmogelijke bereikt door twee grote Nijlbaarzen (tilapia) in één keer te spietsen.  Dit is echter bedoeld om de macht en maatschappelijke status van de eigenaar uit te drukken, elite sport.  Het betreft hier dus geen realistische weergave en vermoedelijk is een diepere symboliek (vruchtbaarheid, seksualiteit, regeneratie) ook uitgesloten.  Een ander architecturaal, symbolisch en magisch element in de kapel is altijd gesitueerd aan de westelijke muur:  de schijndeur.  Deze stèle is gemaakt uit één stuk kalksteen en heeft de vorm van een architecturaal onderdeel van de nissen façades van graven, paleizen of andere gebouwen uit het Oude Rijk.  De middelste nis in deze stèle stelt de symbolische deur voor naar de onderwereld, waar de Ka of levenskracht van de overledene door de spreuken op het monument de magische kracht bezit om vanuit de onderwereld door de deur naar de kapel te reizen en te genieten van de voedseloffers.  Boven aan de stèle staat een tekst geschreven die vermeldt dat Hetepherachet ook een priester van de piramidetempel van koning Neferirkare was, en profeet en leider van de tempelcultus in het zonneheiligdom van koning Nioeserre.  In het midden van de stèle is een gat gemaakt door grafrovers die zich kennelijk niet hebben gestoord aan Hetepherachets waarschuwingen.

Vindplaats

Plaats van herkomst

Materiaal

Techniek

Staat van bewaring

Kleuren

Hoogte

(cm)

Breedte

(cm)

Lengte

(cm)

Diepte

(cm)

Diameter

(cm)

Gewicht

(grs)

Datering

Datering (vrije tekst)

Dateringscriterium

Goden

Koningen

Personen

@tp-Hr-Axt Ny-anx-PtH

Schrift
Taal
Tekstgenre
Tekstinhoud
Schrijftechniek
Conservering van de tekst
Hierogliefen
Transliteratie
Vertaling

Verwerving

Jaar van verwerving

Geschiedenis van het voorwerp

Gift van A. E. H. Goekoop.
[Donated by A. E. H. Goekoop.]

Verwante voorwerpen

Fotografische referenties

Auteur van het document

Eerste registratie

Datum van de laatste up-date

Bibliografie

Holwerda, A. E. J., P. A. A. Boeser en J. H. Holwerda, Beschrijving van de Egyptische Verzameling I, Leiden 1905, 11,-18, pl. V-XXI.
Lichtheim, M., Ancient Egyptian literature I, Berkeley 1973, 16.
Schneider, H. D. en M. J. Raven, De Egyptische Oudheid, Den Haag 1981, nr. 28.
Dürring, N., Materialien zum Schiffbau im alten Ägypten, Berlijn 1995, 17.
O'Neill, J. P., Allen, J. P. C., et al., Egyptian Art in the age of the pyramids, New York 1999, 108-9, 114.
Pérez Arroyo, R., La música en el era de las pirámides, Madrid 2001, 283, fig. 19.

Algemeen commentaar


Staat van bewaring: 
De beschilderingen zijn op bepaalde plaatsen vervaagd en in de schijndeur bevindt zich een groot gat gemaakt door grafrovers.
[The paintings are effaced on certain areas and there is a big hole in the false door made by tomb robbers.]

Afbeeldingen	Attachments